Kritiek ontvangen zonder knock-out te gaan
"Daar sta je dan, klaar voor de strijd. Je hebt je verdediging opgevoerd, je argumenten in de aanslag en je munitie – een lijst van alle manieren waarom hij ongelijk heeft – klaarliggen. Klaar voor de eerste klap. En dan komt het... “Je bent echt zo ondankbaar.” Direct raak. Maar in plaats van met een tegenaanval te komen, besluit je deze keer een nieuwe strategie uit te proberen: diep ademhalen en proberen niet meteen in te hakken op je tegenstander – eh, ik bedoel, je vader. Want misschien is dit geen gevecht... maar gewoon een heel kromme manier van zeggen: “Hé, ik mis wat waardering.'"
Marshall Rosenberg, de grondlegger van Nonviolent Communication, zei het al: “Kritiek is vaak een tragische uitdrukking van een onvervulde behoefte.” Wat betekent dat? Simpel gezegd: als iemand je aanvalt of bekritiseert, proberen ze vaak hun eigen behoefte duidelijk te maken. Misschien willen ze meer waardering, meer begrip of gewoon wat liefde, maar dat komt eruit als een boze uitbarsting of een verwijt.
Dit betekent niet dat je je eigen gevoelens moet negeren. Het gaat om balans. Je kunt erkennen wat de ander nodig heeft, terwijl je ook vast blijft houden aan wat voor jou belangrijk is (lees ook de blog luisteren zonder het eens te zijn).
Elke twee weken oefen ik met Verbindende Communicatie in een online oefengroep van Hester Macrander (echt heel leuk). De afgelopen keer oefenden we met omgaan met kritiek. Eén voor één namen we de vorm aan van één van onze ‘tegenstanders‘ om langzaam maar zeker meer de mens achter het kritiek te zien. Hieronder de oefening die ze bedacht had.
Hoe kun je reageren zonder te verdedigen?
Adem in, adem uit. Neem een moment. Zeg bijvoorbeeld iets als: oké… daar schrik ik even van. Besluit heel bewust je gevoel even te accepteren zoals deze is en deze tijdelijk aan de kant te zetten.
Verplaats je aandacht naar de andere persoon. Vraag hem: “Wat is hierin belangrijk voor jou?“ Probeer de anders’ perspectief vanuit nieuwsgierigheid te bekijken.
Geef terug wat je denkt te horen. Niet omdat je het met hem eens bent, maar omdat je wil checken of je hem of haar goed begrijpt. Houd hierbij in je achterhoofd dat je jouw waarde als mens niet afhangt van wat een ander zegt. Bijvoorbeeld: “Vind je het belangrijk dat ik zie wat je voor me gedaan hebt?”
Wanneer je diegene’s perspectief begrijpt, deel je je eigen kant van het verhaal. Niet door te delen wat jij denkt dat de ‘juiste‘ kant van het verhaal is, maar door ze naast elkaar te leggen en te zien dat jullie allebei een andere ervaring hebben.
Door te stoppen met verdedigen en te luisteren naar de behoefte achter de woorden, kun je een heel ander gesprek voeren – en misschien zelfs de 'strijd' winnen zonder te vechten.
Gratis podcastserie ‘in contact met je vader‘
Inleven in de ander, zonder jezelf te verliezen is ook één van de onderwerpen van de gratis podcastserie. Lees er hier meer over, of schrijf je meteen in via het formulier hieronder.
Mélanie Kamping
Ik help mensen met een gespannen relatie met hun vader om meer rust en minder frustratie te ervaren in het contact door middel van (zelf)compassie en heldere communicatie .
